آن‌گاه که نگارش تاریخ یک کشور به قلم پژوهشگران غیربومی آن کشور انجام می‌گیرد، کنجکاوی نقادانه علاقه‌مندان برای غرق شدن در سطور آن اثر دوچندان می‌شود.
کتاب تاریخ ایران از زمان باستان تا امروز را گروه دانشمندان ایران‌شناس دانشگاه‌های مسکو و لنینگراد نگاشته‌اند.
این کتاب مشتمل بر 32 بخش و 654 صفحه است. این کتاب در 4 عنوان کلی، ایران باستان، ایران قرون وسطی، ایران عصر جدید و ایران زمان معاصر تقسیم‌بندی شده است که به طور خلاصه به شرح زیر است. در بخش «ایران باستان» نتیجه پژوهش‌های علمی درباره آثار به دست آمده از مناطق مسکونی‌ای که انسان‌ها مسکن داشته‌اند، نظام اجتماعی‌ای که بر جامعه‌های آن زمان حکمفرما بوده، پیدایش روابط طبقاتی و نخستین حکومت‌هایی که در این سرزمین پدید آمده‌اند بررسی شده است.
قسمت عمده این بخش به نخستین حکومتی که در جهان پدید آمده یعنی دولت هخامنشی اختصاص داده شده است. در دوران باستان ضمن مقایسه با کشورهای دیگر، ایران از پیشرفته‌ترین حکومت‌ها به شمار می‌رفته است.
با پیدایش پیشرفت در روابط فئودالی در دولت ساسانی، دوره «تاریخ ایران باستان» پایان می‌یابد و دوره «ایران قرون وسطی» آغاز می‌شد که ویژگی مهم این دوره قدرت گرفتن روابط فئودالی و به موازات آن حفظ روابط پیشین یعنی نظام برده‌داری در برخی از مناطق کشور است.
در دوران «عصر جدید»، هنگامی که در میان ملت‌های اروپایی پیشرفت تاریخی ادامه داشت و روابط بورژوازی در آن کشورها پربا می‌شد ایران ناتوان نتوانست در برابر تجاوز کشورهای سرمایه‌داری ایستادگی کند و به کشوری نیمه مستعمره تبدیل شد. از ویژگی‌های دوران «ایران معاصر» استقرار تدریجی روابط سرمایه‌داری، شکل گرفتن طبقه کارگری و تاثیر بی‌چون و چرای این طبقه در زندگی سیاسی کشور، پیکار نیروهای پیشرفته دموکراتیک علیه امپریالیست‌های بیگانه است.
رشد چشمگیر ایران در پیشرفت صنایع، فلزگذاری و صنعت نفت، ایران را از یک کشور کشاورزی به کشور کشاورزی – صنعتی تبدیل کرده است. نویسندگان این کتاب ا.آ. گرانتوسگی و گ.آ. کاشلنکو نامزد علوم تاریخ، م.آ داندامایو دکتر علوم تاریخ، پرفسور ای.ب. پتروشفسکی نگاشته شده است. نویسندگان برای نوشتن مطالب این کتاب از نوشته‌های تاریخی شوروی، اروپای باختری و خود ایران مایه گرفته‌اند. این اثر که نخستین کوشش در زمینه ادبیات شوروی به زبان روسی است و کیخسرو کشاورزی آن را ترجمه کرده است به عنوان کتاب درسی برای دانشجویان دانشگاه‌ها و مدارس عالی تدوین شده است.
نویسندگان این کتاب برآنند که این اثر می‌تواند مورد بهره‌برداری استادان دانشکده‌ها و مدارس قرار گیرد و حتی همه علاقه‌مند به تاریخ ایران می‌توانند از آن استفاده کنند.
آخرین بخش کتاب سیاست خارجی ایران و روابط شوروری – ایران در مرحله تازه نام دارد که در آن به روابط ایران با کشورهای پیشرفته سرمایه‌داری، کشورهای در حال رشد و کشورهای عربی، روابط ایران و شوروی و روابط ایران با کشورهای سوسیالیستی و اروپای خاوری پرداخته شده است.
این کتاب را اولین بار در سال 1385، انتشارات مروارید منتشر کرده و در سال 1386 به چاپ دوم رسیده است. در انتهای کتاب تاریخ شماری از ایران باستان تا زمان معاصر ضمیمه شده است.
